Anlaşmalı boşanma davası Türk Medeni Kanunu’ nun 166. maddesinin 3. fıkrasında evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle boşanma davasının bir türü olarak düzenlenmiştir.
Anlaşmalı boşanma davası açılabilmesi için Türk Medeni Kanunu’ nda belirtilmiş olan şartların varlığı aranmaktadır. Bu şartlar;
- Anlaşmalı boşanma istemiyle dava açılabilmesi için tarafların evlilikleri en az 1 yıl sürmüş olmalıdır.
- Anlaşmalı boşanmak isteyen taraflar evlilik birliğini sona erdirmek için her konuda mutabık kalmalıdır. Diğer bir deyişle, taraflar mal paylaşımı ve çocuğun velayeti hususları konusunda ortak karara varmış olmalıdır. Ortak karara bağlanmış olan hususların açık bir biçimde protokole bağlanmış olmasının mahkeme nezdinde fayda sağlayacağı unutulmamalıdır.
- Anlaşmalı boşanma davası taraflarının duruşma gününde mahkeme huzurunda hazır bulunması şarttır. Zira hâkim protokolde mutabık kalan tarafların iradelerini duruşma esnasında da beyan etmelerini isteyecektir. Taraflardan birinin dahi duruşma gün ve saatinde mahkemede hazır bulunmaması durumunda anlaşmalı boşanma davası karara bağlanamayacaktır.
- Anlaşmalı olarak boşanmak isteyen tarafların mutabık kaldığı hususları mahkemeye iletmesi bazı durumlarda yeterli olmayabilir. Çocuğun velayetinin söz konusu olduğu hususlarda hâkim, tarafların ve çocuğun menfaatini göz önüne alarak protokol üzerinde gerekli gördüğü hususları değiştirebilir. Bu değişikliklerin taraflarca kabulü halinde boşanmaya hükmolunur.
Yukarıda belirtilmiş olan şartların tamamının varlığı halinde tarafların anlaşmalı boşanma istemlerinin kabulü gerekmektedir. Bu nedenle hâkim başkaca bir delil aramaksızın evlilik birliğinin temelinden sarsıldığı gerekçesi ile tarafların boşanmalarına karar verir.